De groep irriterende stoffen behoort tot de zwak schadelijke stoffen. Bij contact met de ogen, luchtwegen of huid brengen deze stoffen kleine beschadigingen aan. Is de blootstelling aan deze stoffen eenmalig? Dan treedt er meestal geen blijvende schade op. Maar wanneer je vaker of langdurig werkt met een irriterende stof kan dat op termijn leiden tot (chronische) klachten als eczeem of astma. Wellicht verrassend, maar ook water behoort tot de categorie van irriterende stoffen. Voorkom langdurige blootstelling aan water. Droog natte handen na het werk goed af. En vergeet ook niet om je voeten af te drogen na het dragen van nat (geworden) schoeisel. Wanneer de huid namelijk vaak of langdurig nat is kan dat op termijn leiden tot eczeem.

Blootstelling aan irriterende stoffen kunnen we helaas niet altijd voorkomen. Om de kans op schade te beperken is het belangrijk dat je deze stoffen herkent op de werkplek. Bekende voorbeelden van irriterende stoffen zijn oplosmiddelen, zuren, zeepachtige producten als allesreiniger en afwasmiddelen. Op de werkplek kom je deze stoffen vaak tegen in verf, lijmen, kitten, oplosmiddelen, glaswol en bitumen. Ook kunnen irriterende stoffen ontstaan tijdens het werkproces. Denk hierbij aan lasrook bij het lassen.

Irriterende stoffen kun je herkennen aan het GHS07 (in bovenstaande afbeelding) gevarenpictogram op het etiket. Langdurige of herhaaldelijke blootstelling aan deze stoffen kunnen op termijn leiden tot (chronische) eczeem of astma. Ook de sensibiliserende stoffen, ookwel bekend als de allergenen, zijn te herkennen aan dit gevarenpictogram. Voor deze groep stoffen zal de Nederlandse Arbeidsinspectie ook extra aandacht hebben in de komende jaren, zoals aangekondigd in het Meerjarenplan 2023-2026.

Op basis van onderstaande H-zinnen op het etiket kun je irriterende stoffen herkennen:

• H315: Veroorzaakt huidirritatie;
• H319: Veoorzaakt ernstige oogirritatie;
• H335: Kan irritatie aan de luchtwegen veroorzaken;
• EUH066: Herhaalde blootstelling kan een droge of gebarsten huid veroorzaken;
• EUH071: Bijtend voor de luchtwegen.

Blootstelling aan irriterende stoffen kunnen we niet altijd voorkomen. Maar we kunnen wel maatregelen nemen om de blootstelling per medewerker te verlagen. Onderstaande maatregelen zou je kunnen nemen om de kans op schade voor de gezondheid te verkleinen:

• Actief op zoek gaan naar minder schadelijke alternatieven;
• Neem beginnende klachten door blootstelling serieus en laat deze behandelen door een specialist;
• Direct contact met de ogen, huid of luchtwegen vermijden;
• Maak consequent gebruik van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen;
• Verdeel de werkzaamheden over meerdere werknemers om de blootstelling te verlagen;
• Desinfecteer handen alleen met een desinfectiemiddel wanneer handen wassen met water en zeep voor langere tijd niet mogelijk is;
• Bescherm de huid met een verzorgende crème bij langdurig contact met water en reinigingsmiddelen.

Veilig werken met gevaarlijke stoffen begint met, zoals eerder aangegeven, weten waar je mee werkt. Wanneer je op de hoogte bent van de risico’s voor de gezondheid van de werknemers en het milieu kan men maatregelen nemen om de risico’s te verkleinen. Naast de irriterende stoffen ook de andere gevaarlijke stoffen herkennen op de werkplek? Neem dan contact met ons op via info@itis.nl en ontvang gratis de GHS Poster in het Nederlands en/of Engels. Op deze poster staat ook een scanbare QR code afgebeeld om meer informatie te krijgen over de betekenis van een gevarenpictogram op het etiket.

Veilig werken met gevaarlijke stoffen op de werkplek? Het begint allemaal met een goede registratie en het bijhouden van het register gevaarlijke stoffen. Op zoek naar een andere applicatie of de interne Excelsheet vervangen om op een gestructureerde manier invulling geven aan het 4-stappenmodel gevaarlijke stoffen van de Nederlandse Arbeidsinspectie? Breng dan een bezoek aan de pagina’s over SOFOS 360 en Chemwatch op de website van ITIS voor meer informatie!