De stof ethanol kom je in een groot aantal producten tegen. Een andere naam voor deze stof is ethylalcohol. Het is een veelgebruikt oplosmiddel in was- en reinigingsmiddelen. De stof verdampt na gebruik bijzonder snel en is heel brandbaar. Bij het aanbrengen van een handgel is het advies dan ook om deze goed uit te wrijven. Doe je dat niet? Dan kan de stof op de handen vlam vatten en leiden tot brandwonden.

In welke producten komen we ethanol eigenlijk tegen? Dagelijks gebruiken we producten waarin deze stof verwerkt is. Denk hierbij aan deodorant, schoonmaakdoekjes, handgels en zonnebrandcrème. Omdat de stof heel brandbaar is kunnen we de stof ook gebruiken voor bio-ethanol haarden op het terras in onze tuin of in de woonkamer. Ook in alle alcoholische dranken is de stof ethanol verwerkt.

Is de stof ethanol veilig om te gebruiken als desinfectiemiddel? Daar zijn de meningen over verdeeld. Het regelmatig desinfecteren van onze handen met deze stof kan de vettige beschermlaag van onze handen aantasten. De huid kan hierdoor droog en gevoelig worden. Wanneer het laagje vet minder wordt kan de huid ons lichaam minder goed beschermen tegen andere irriterende stoffen. Veel gebruik van ethanol als desinfectiemiddel kan dan ook leiden tot huidirritatie, bijvoorbeeld eczeem.

De stof ethanol heeft een vermelding op de SZW-lijst als kankerverwekkend en reprotoxisch. Mensen die veel in aanraking komen met deze stoffen hebben een verhoogde kans op kanker. Ook kan veel gebruik van deze stof schadelijk zijn voor, tijdens en na de zwangerschap. Ook kan blootstelling aan ethanol schadelijk zijn voor de vruchtbaarheid of schadelijk zijn voor de ontwikkeling van het ongeboren kind of schadelijk zijn bij het geven van borstvoeding.

In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken heeft het RIVM onderzoek gedaan naar de verhoogde kans op borstkanker bij vrouwen. Wanneer vrouwen 25 keer per werkdag gebruik maken van een handgeld op basis van ethanol hebben een licht verhoogde kans op het ontwikkelen van borstkanker. Vrouwen die geen gebruik maken van een handgel met ethanol hebben een kans van ongeveer 143.000 op 1.000.000 mensen op borstkanker te ontwikkelen. Voor vrouwen die een jaar lang dagelijks 25 keer gebruik maken van een handgel op basis van ethanol hebben een kans van 143.015 op 1.000.000 mensen op borstkanker.

Een groot aantal mensen kiest voor een desinfectiemiddel op basis van Isopropylacohol als alternatief. Deze stof heeft op dit moment geen vermelding op de SZW-lijst als kankerverwekkend, schadelijk voor de genen of het ongeboren kind. Maar de meningen over de risico’s voor onze gezondheid op de lange termijn lopen uiteen. Een groot aantal mensen is namelijk van mening dat deze stof ook een vermelding hoort te hebben op de SZW-lijst. Het best mogelijke alternatief is dan ook om onze handen te reinigen met water en zeep. Maak alleen gebruik van handgels wanneer het binnen korte tijd niet mogelijk is om de handen te wassen met water en zeep.

Maak je op de werkplek gebruik van ethanol? Vergeet dan de CMR registratie niet. Omdat de stof een vermelding heeft op de SZW-lijst als kankerverwekkend en reprotoxisch is het wettelijk verplicht om een registratie bij te houden op persoonsniveau. Meer over de CMR registratieplicht lees je in dit artikel op onze website. Ook geldt voor de stof ethanol een actieve vervangingsplicht. Dat betekent dat het wettelijk verplicht om te kiezen voor een minder schadelijk alternatief voor de gezondheid. Wanneer het mogelijk is zou het alternatief voor een handgel op basis van ethanol, water en zeep kunnen zijn!

De vraag naar desinfectiemiddelen is in 2020 door Corona hard gestegen. Om tekorten te voorkomen was er in die tijd een tijdelijke vrijstelling van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Deze vrijstelling maakte het mogelijk dat bepaalde desinfectiemiddelen gebruikt konden worden zonder offiële goedkeuring van toelating. In de jaren die daarop volgde zijn een groot aantal tijdelijke toelatingen weer ingetrokken. Dat betekent dat een grote hoeveelheid aan desinfectiemiddelen niet meer gebruikt mogen worden. Gebeurt dit wel? Dan is dat illegaal!

Controleer bij het aanschaffen van desinfectiemiddelen dan ook altijd of deze is toegelaten voor gebruik. Het is niet toegestaan om desinfectiemiddelen die niet zijn toegelaten in te kopen, te gebruiken of (nog) op voorraad te hebben. De NVWA en de Inspectie leefomgeving en Transport controleren streng op het gebruik van legale desinfectiemiddelen. Maakt men binnen de organisatie gebruik van illegale desinfectiemiddelen? Dan kan dit leiden tot hoge boetes. Om te controleren of je gebruik maakt van legale desinfectiemiddelen is het aan te raden om het toelatingsnummer (format 12345N of NL/EU/SA-1234567-0000) te controleren of online de lijsten te raadplegen van de vrijgestelde handdesinfectiemiddelen en de vrijgestelde oppervlaktedesinfectiemiddelen.